Czy po urodzeniu Jezusa, Maria i Józef współżyli ze sobą?
W Ewangelii czytamy: Zbudziwszy się ze snu, Józef uczynił tak, jak mu polecił anioł Pański: wziął swoją Małżonkę do siebie, lecz nie zbliżał się do Niej, aż porodziła Syna, któremu nadał imię Jezus. (Mt 1,25) Niektórzy traktują te słowa jako dowód na to, że ziemscy rodzice Jezusa współżyli cieleśnie, a Jezus miał siostry i braci. W domyśle ma to oznaczać, że Jezus nie był Bogiem, który zstąpił na ziemię, lecz był zwykłym człowiekiem. Czy na pewno użycie greckiego słowa "aż" (tłumaczonego w przekładach na polski jako "aż" lub "dopóki") usprawiedliwia taki wniosek? Można odwołać się do tekstu Biblii. W liście Samuela czytamy: Mikal, córka Saula, była bezdzietna aż do czasu swej śmierci. (2 Sm 6,23). Czy to oznacza, że Mikal miała dzieci po swojej śmierci? Jest to bowiem konstrukcja tekstu identyczna jak w Mt 1,24-25. Podobne stwierdzenie mamy w 1 liście do Koryntian 12-13: Błogosławimy, gdy nam złorzeczą, znosimy, gdy nas prześladują; dobrym słowem odpowiadamy, gdy nas spotwarzają. Staliśmy się jakby śmieciem tego świata i odrazą dla wszystkich aż do tej chwili. Czy wynika z tego zdania, że chrześcijanie przestali być prześladowani w czasie gdy św. Paweł pisał ten list do Koryntian? - Przeciwnie! Prześladowania trwają aż do dnia dzisiejszego i nie zapowiada się, aby to miało się zmienić. Widzimy więc, że nie powinno się pochopnie wyciągać wniosków na postawie jednego sformułowania bez brania pod uwagę kontekstu historycznego i językowego. A o to krótki przegląd znaczenia słowa "aż" w Biblii: 1. Słowo aż (względnie dopóki) rzeczywiście może opisywać coś, co działo się aż do pewnego momentu (a potem już się nie działo). Przykład: Od godziny szóstej mrok ogarnął całą ziemię, aż do godziny dziewiątej (Mt 27,45). Czyli po dziewiątej mrok ustąpił. Nie jest to jednak ani jedyne, ani chyba nawet główne znaczenie tego spójnika. 2. Słowo aż może opisywać stan przed jakimś zdarzeniem (bez przesądzania tego, co działo się potem). Przykład: I tak stawał się on coraz bardziej zasobny, aż dorobił się wielkiej majętności (Rdz 26,13). Tekst nie mówi, że po dorobieniu się majętności Izaak przestał się bogacić (byłoby to raczej dziwne), a jedynie mówi, że bogacenie się doprowadziło go do wielkiego majątku. 3. Słowo aż może odnosić się do zaawansowania pewnej czynności: A Filip znalazł się w Azocie i głosił Ewangelię od miasta do miasta, aż dotarł do Cezarei (Dz 8,40). Tekst bynajmniej nie sugeruje, że Filip miałby przestać głosić Ewangelię po dotarciu do Cezarei. 4. Słowo aż może podkreślać, że coś działo się co najmniej do wskazanego momentu. Przykład: I błogosławiąc Józefowi, mówił: Bóg, któremu wiernie służyli przodkowie moi, Abraham i Izaak, Bóg, który troszczył się o mnie przez cale me życie aż do dnia dzisiejszego (Rdz 48,15). Wypowiadający się nie twierdzi bynajmniej, że od tej chwili Bóg przestaje się o niego troszczyć. Podkreśla jedynie, że troszczył się dotąd przez cały czas. 5. Słowo aż może określać minimum. Przykładowy fragment: Mamy jednak mocniejszą, prorocką mowę. a dobrze zrobicie, jeżeli będziecie przy niej trwali jak przy lampie, która świeci w ciemnym miejscu, aż dzień zaświta, a gwiazda poranna wzejdzie w waszych sercach (2 P 1,19). Nie oznacza to, że należy przestać trwać przy prawdzie Ewangelii po wspomnianym dniu. 6. Słowo aż może definiować ważny moment, do którego działanie (lub jego brak) ma określone znaczenie: A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni aż do skończenia świata (Mt 28,20). Absolutnie nie należy tego wersetu rozumieć tak, iż Jezus nie będzie z nami po końcu świata. 7. Słowo aż może odwoływać się do tego, czy coś działo się do jakiegoś ważnego wydarzenia (niezależnie od tego, czy działo się również potem). Przykład: Odtąd już Samuel nie zobaczył Saula aż do chwili swej śmierci (1 Sm 15,35a). Tekst nie twierdzi, jakoby po śmierci Samuel zobaczył Saula a jedynie mówi, iż nie widzieli się do tej chwili. 8. Słowo aż bywa wreszcie tłumaczone jako inne słowo niż aż, na przykład:- jako słowo „dotąd": Kto twierdzi, że żyje w światłości, a nienawidzi brata swego, dotąd jeszcze jest w ciemności (1 J 2,9);
- jako słowo „dokądże" (w znaczeniu „jak długo jeszcze"): I głosem donośnym tak zawołały: Dokądże, Władca święty i prawdziwy, nie będziesz sądził i wymierzał za krew naszą kary tym, co mieszkają na ziemi? (Ap 6,10);
- jako słowo „dopóki": Trwajcie więc cierpliwie, bracia, aż do przyjścia Pana. Oto rolnik , czeka wytrwale na cenny plon ziemi, dopóki nie spadnie deszcz wczesny i późny (Jk 5,6).
(źródło: Marek Piotrowski „Dlaczego ufam Kościołowi?”)